Bharat Matara Kruti Santana

bûeZ cûZûe KéZú i«û^
Wÿûqe iêùe¦â ^û[ \ûg
Mû§òRú I eaò¦â^û[ VûKêe bûeZ cûZûe \êARY ùgâ i«û^ Kjòùf @Zêýqò ùja^ûjóö RùY RûZòe R^K I @^ýRùY aògßKaò eìù_ ùKûUòùKûUò bûeZúdu Vûeê jé\de gâ¡û I

i¹û^ _ûCQ«òö RùY bûeZúd eûR^úZòK ù^ZéZße gúhð iÚû^ùe _jò[ôaû ùaùk @^ý RùY Kkû, iûjòZýùe @_âZò\ߦú icâûU [ôùfö Cbdu c]ýùe _eÆe _âZò Mbúe i¹û^ùaû], a§êZû I @ûZàúdZû ejò[ôùf ùjñ @ù^K ùlZâùe cZ _âû[ðKý [ôfûö cûZâ Cbdu c]ýùe Rúa^e ùgh ~ûG _âMûX a§êZû @ZêU ejò[ôfûö bûeZKê _âZýûað^ Kfû_ùe ùcûj^\ûi KecPû¦þ Mû§òuê eaò¦â^û[ VûKêe _â[ùc ‘cjûZàû’ iù´û]^ Keò[ôùf I Gjû _ùe ùi Gjò ^ñûùe bûeZe ùKûùY ùKûùY _eòPòZ ùjûA[ôùfö ùijòbkò Mû§òRú eaò¦â^û[ VûKêeuê ‘aògßKaò’ ùaûfò ùfûKu ij _eòPòZ KeûA[ôùf I Zûu ^òùŸðgùe 1911ùe aògßKaòu ePòZ ‘R^MY c^ @]ô^ûdK ùj….’KaòZûUò RûZúd iwúZe cû^ýZû _ûA[ôfûö @aòbq awkûe ùaûf_êe Vûùe aògßKaò GK i¸âû« Rcò\ûe _eòaûeùe R^à MâjY Keò[ôùfö Zûu ù_÷ZéK aògûk Rcò\ûeú _½òcaw, IWÿògû I awkûù\gùe aýû_ú[ôfûö iûjòZý, iwúZ I PòZâKkû mû^ùe Zûu aõg _âiò¡ [ôfûö ùMøea‰ð, \úNðù\jú eaò¦â ^û[ue f´òZ ùKg gàgï Zûuê GK ù_øeûYòK ~êMe cjhòðe @ûbû ù\C[ôfûö Zûu ePòZ MúZû¬kò KaòZû Mêz 1913 cûyð cûiùe AõeûRúùe @^êaû\þ ùjaû_ùe ùijòahð ^ùb´e iê¡û 10Uò AõeûRú iõÄeY _âKûg _ûA[ôfû I G[ô_ûAñ ùi ùijòahð ù^ûùafþ _êeÄûe _ûAùfö ùi ùjCQ«ò Giò@û cjûù\ge iûjòZý _ûAñ _â[c ù^ûùafþ aòùRZûö eaò¦â iwúZ ^ûcùe Zûu ePòZ iwúZ cû^ _ìað bûeZ I awkûù\ge ùKûUòùKûUò ùfûKuê Gùa aò @ûzû\òZ Keò eLôQòö 1903ùe _âûPú^ MêeêKìk _¡Zòùe ùaûf_êe Vûùe ùi gû«ò^òùKZ^ ^ûcK GK @û\gð aò\ýûkd iÚû_òZ Keò[ôùfö _eaðú Kûkùe Gjû aògß bûeZú aògßaò\ýûkd bûùa iûeû _é[ôaúùe _eòPòZ ùjfûö @ûce _ìaðZ^ _â]û^cªú A¦òeû Mû§ú Gjûe QûZâú [ôùfö \ú^a§ê iò.G`þ.GŠéRþ GVûùe \òNð\ò^ ejò[ôùf I Zûu \ßûeû Mû§úu ijòZ aògßMêeêue iõ_Kð iÚû_òZ ùjûA[ôfûö 1915ùe Mû§ò ^òRe \kak ù^A \lòY @û`òâKûeê ù`eò Gjò gû«ò^òùKZ^ùe KòQò cûi ejò[ôùfö GVûùe ùi UfÁd @ûgâc Xûûùe ù~ø[ Rúa^ ~û_^, Pûh, ùeûùhA, KìUúe gòÌ I i`ûA @û\ò Kû~ðý _âað^ KeûA[ôùfö _ùe iûaecZú @ûgâc _âZòÂû Keò ùiVûKê Pûfò~ûA[ôùfö
Mû§ò [ôùf aûÉaaû\ú cYòhö Kò«ê aògßKaò [ôùf KÌ^û aòkûiú, Ê_Ü eûRýe ù\a\ìZö RùY bûeZ cûZûe `k ùjùf, @ûC RùY `êfö Mû§òRúu \ßûeû _âaòðZ @ù^K Kû~ðýKê aògßMêeê _i¦ Keê^[ôùfö Mû§òRúu \ßûeû aýû_K L\ò _âiûe I PeLû _âPk^ Zûu c^Kê _ûC^[ôfûö ùi Kjê[ôùf, ‘Gjû\ßûeû ù\g _QKê Pûfò~òaö aûjûe \ê^ò@û ij Zûk ù\A Pûfò_ûeòaû ^ûjóö ùKûUòùKûUò Uuûe aòù\gú aÈ ù_ûWÿò ù\aûKê c]ý ùi ^û_i¦ Keò[ôùfö PeLû PkûAaû \ßûeû ùaø¡òK aòKûg eê¡ ùjûA~òaö’ ùjùf Mû§òRú Kjê[ôùf, ‘PeLû PkûAaû ZýûM I gâce _âZúKö @ûùc LûC[ôaû _âZò Lû\ý KYòKû I _ò§ê[ôaû aÈKê @^ê]ýû^ Kùf, RùY gâcòKe gâc ^òKUùe _jò _ûeòaûö ùMûUòG RûZò aòaûKê ùjùf icùÉ gâc \û^ Keòaû @ûagýKö GYê aògßMêeê c]ý PeLû PkûAaû CPòZö’
Mû§òRúu \ßûeû _âPûeòZ RûZúdZû c]ý aògßMêeêue cù^û^úZ ^[ôfûö Zûu cZùe CMâ RûZúdZû ùjCQò, @^ý RûZòKê ^òcÜ \éÁòùe ù\Lôaûö ùi aògß cû^a aû\þ I aògß bûZéZße _l]e [ôùfö Zûu cZùe jòUfeþue ^ûRò Rcðû^ú I cêùiûfò^þue AUûfòd `ûiòaû\þ CMâ RûZúdZûe ^ò\gð^ö Gjû aògßKê ]ßõi cêjñKê ùVfò ù\AQòö ùi Kjê[ôùf, ‘@ûA Kýû^þ ^Uþ GKèùP¬ Mäûiþ `eþ WÿûAcŠþ!’ Mû§òRúu aûe´ûe @^g^Kê c]ý ùi ^û_i¦ Keê[ôùfö iûcû^ý iûcû^ý K[ûùe @^g^ Keò ^òRe cìfýaû^þ Rúa^Kê aûRò fùMAaûKê ùi _i¦ Keê^[ôùfö iêARefûŠe RùY aòLýûZ ùfLK ùeûcûùeûfû eaò¦â ^û[ VûKêeu Vûeê Mû§òu aòhdùe gêYòùfö 1923ùe ùi Mû§òue GK Rúa^ú _êÉK ùfLôùfö Cbd Mû§ò I VûKêeuê i¹û^ RYûA ùi ùfLô[ôùf, ‘ùaû[þ @ûe fûAKþ ùMâUþ eòbeþþ,Ibeþ ù`äûAw CA[þ WÿòbûA^þ ÆòeòUþö’ aògßMêeê c]ý iÚk aòùghùe AõùeR cû^uê aòùeû] Keê[ôùfö ùjùf 1905ùe awbw @ûù¦ûk^Kê ùi ^û_i¦ Keò[ôùfö 1919ùe Rûfò@û^ûIßûfûaûMþ jZýûKûŠ _ùe ùi ^òRe ‘^ûAUþjêWÿþ’ C_û]ôKê ù`eûA ù\A[ôùfö 1906ùe Mû§òRú aâjàP~ðý _ûk^ Ke ùaûfò ùNûhYû Kùfö Zûu cZùe Èú iw ùjCQò cYòhe _Z^e KûeYö aâjàP~ðý cYòhKê C^ÜZ ÉeKê ù^A~ûG I cû^iòK gqò ù~ûMûGö aòaûje KòQò\ò^ _ùe eaò¦â ^û[ VûKêeue Èú céYûkò^úue céZêý NUòfûö Zûu aWÿbûAu Èú Kûaý _âaúYû Kû\´ò^òu ijòZ Zûue iõ_Kð ^òaòWÿ ùjûA[ôfûö @ù^K aòù\gò^ú cjòkû c]ý Zûu iõ_Kðùe @ûiò[ôùfö Kûjû C_ùe aâjàP~ðý _ûk^Kê f\òù\aû i_lùe aògßKaò ^[ôùfö 1934ùe aòjûe @kùe bdue bìcòKµ ùjfûö jRûejRûe ùfûùK céZêýaeY Kùfö ùiùZùaùk Mû§òRú jeòR^ _\~ûZâû Keê[ôùfö jVûZþ ùi GK aòaû\úd c«aý ù\ùAù\ùfö ùi Kjòùf, ‘aòjûe bìcòKµ Bgßeu ùKû_ ù~ûMê ùjûAQòö ia‰ð jò¦ê jeòR^u C_ùe @ZýûPûe Keê[ôaûeê ù\÷aú\Š còkòfûö’ aògßMêeê GjûKê Zúaâ ^ò¦û Keò[ôùf, ‘Gbkò Kjòaû \ßûeû ùfûKuê @§aògßûi I KêiõÄûe c]ýKê ùVfò \ò@û~ûCQòö bìcòKµ ùjaûe GK ùa÷mû^òK KûeY ejòQòö Bgßeu ùKû_ ùKùa ùijò KûeY ùjûA^_ûùeö’ 1922ùe ùPøeúùPøeû jZýûKûŠ _ùe Mû§òRú ù~ùZùaùk @ijù~ûM @ûù¦ûk^ _âZýûjûe Keòù^ùf, Zûjû c]ý VûKêeue _i¦ ^[ôfûö 1941ùe VûKêeue céZêý NUòfûö ùiùZùaùk bûeZùe lcZû _ûAñ Kkj I iûõ_â\ûdòK \wû @ûe¸ ùjûA iûeò[ûGö GjûKê ù^A eaò¦â ^û[ VûKêe cû^iòK Éeùe \êüLôZ [ôùfö _eaðú Kûkùe ù\g aòbûR^ R^òZ jòõiû KûŠ ù\LôaûKê ùi aò^[ôùfö _eòaûe ^òdªY _ûAñ Mû§òRú @ûaþÁò^û^è aû iõ~cKê _âû]û^ý ù\C[ôaûùaùk VûKêe aòmû^ i¹Z _¡Zò @^êieY KeòaûKê C_ù\g ù\C[ôùfö 1938ùe ‘Mû§ò cýû^þ’ ^ûcK GK ùfLûùe VûKêe Zûuê ùgâ gâ¡û¬kò RYûA ùfLô[ôùf, ‘ùMâU @ûRþ jò ARþ @ûRþ G _fòUòiò@û^þ, @ûRþ @û^þ @Mðû^ûAReþ, @ûRþ G cûiþ fòWÿeþ, @ûRþ G ùcûeûfþ eò`cðeþ, jò ARþ ùMâUþeþ \ýû^þ @fþ \òRþ @ûRþ G cýû^þ, aòKRþ ù^beþ [ï @fþ \òRþ @ûKÖòbòUòRþ, jò fÁ jòRþ jêýcýû^òUòö’ Gbkò \êARY KéZú i«û^ R^à ù^A @ûc bûeZ cûZû ]^ý ùjûAQòö
IWÿògû ^êýRþ ibòðiþ, CceùKûUþ,
^aew_êe, ùcû-9437235386

(Photo from http://indianexpress.com)