aúe _âiaò^ú ùcaûee ^ûeúu bìcòKû
Wÿûqe iêùe¦â^û[ \ûg
aúe _âiaò^ò ùcaûe ùKak cjûaúe eûYû _âZû_, eûYû iw, C\d iòõ, cjûeûYû Kê¸ I eûYû jòcòeu bkò cjûaúe cû^uê R^à ù\A ]^ý ùjûA^ûjó, @ù^K cjòdiú aúeû cjòkûu
CiôMðúKéZ ZýûM I ùiaû ùcaûe AZòjûiKê ùM÷ûeae ʉðùfûKùe CnûiòZ KeòQò û PòùZûe cjûeûYú _\àú^ú aû _\àûaZúu @_ìað KûjûYú bûeZe ùKûUò ùKûUò R^Zûu c^ Æhð KeòQò û Gjò i´§òd GK ùfLû ùcû \ßûeû fòLòZ ùjûA _ûVKúd @û\éZ fûb KeòQò û Gjò @aieùe cêñ AZòjûie Kûk Mbðeê ùcaûee @^ý ùKùZK cjòdiú cjòkûuê ùfûK ùfûP^Kê @ûYòaûKê C\ýK KeêQòû û
eûYú K‰ðûaZú [ôùf ùcaûee ùgâ aúe _êeêh eûYû iwue _ZÜúö ù\÷ae Kée ^òùŸðgùe 1527 ciòjûùe ùcûMf icâûU aûaeu ijòZ Lû^Ißû ~ê§ùe fXò ùi _eûÉ ùjùf I @Ì \ò^ _ùe céZêý aeY Kùf û ùcaûee Gjò \ê¡òð^e iêù~ûM ù^A ùcaûee Pòe gZé MêReûUe iêfZû^ aûjû\êe gûjû PòùZûe @ûKâcY Kùf û ùiùZ ùakKê PòùZûee @]ôKûõg ù~û¡û céZö _êZâ aòKâc RòZKê eûYû ùaûfò ùNûhYû Keò eûYú K‰ðûaZú MêReûU aòeê§ùe fXòaûKê aûjûeòùf û ùiùZùakKê aûae céZö _êZâ jêcûdê^ ùcûMf aû\gûjû û aòù\âûjú cû^u ijòZ fXòaûKê ùi awkûùe [û@û«òö eûYú K‰ûðaZú Zûu ^òKUKê eûLò _VûA bûA ùaûfò iù´û]^ Keò iêelû ù\aûKê @^êùeû] Kùf û jêcûdê^ ii¹ûù^ eûlúKê MâjY Kùf I awkû @bòRû^Kê iÚMòZ eLô PòùZûe @bòcêùL ~ûZâû @ûe¸ Kùf û
cûZâ Gjû c]ýùe MêReûU iêfZû^ PòùZûeKê @ûKâcY Keò ]ßõi Keòù\ùf û eûYò K‰ðûaZú ^òRe i¹û^ aõPûAaûKê Rje aâZ _ûk^ Kùf û jêcûdê^ aòk´ùe _jõPòùf c]ý bCYòe @_cû^e _âZòùgû] ù^aû _ûAñ PòùZûeKê C¡ûe Kùf I MêReûU @ûKâcY Keò cûŠê AZý\ò @ù^K @õPk @]ôKûe Keò PòùZûe ijòZ cògûA ù\ùf û
]ûA_û^Üû; – aúeZß I ù\g ù_âce C\ûjeY Kjòùf ù~_eò eûYû _âZû_uê aêSûG û ZýûMe CRßk gòLû Kjòùf _^Üûuê aêSûG û bûeZ AZòjûiùe Gjò cjòkû ]ûA_û^Üû ^ûcùe aòLýûZ û Zûue @iû]ûeY ZýûM ù~ûMêñ ùcaûe eûRaõg ZòÂò ejòfû û ùi [ùf cjûeûYû iwue _ZÜú K‰ðûù\aúue aògßiÚû _eòPûeòKû û Lû^Ißû ~ê¡, MêReûUe cêifcû^u @ûKâcY ù~ûMêñ ùcaûee eûRaõi ]ßõi aòò]ßÉ ùjûAMfû û eûYû iwue K^ò _êZâ C\d iòõ ùiùZùakKê gògê û Zûue @^ý GK _êZâ aòKâcRòZ eûR iòõjûi^ùe aiòùf û Cbdue fûk^ _ûk^ ]ûA_û^Üû KeòaûKê fûMòùf û Zûue ^òR _êZâ P¦^ c]ý Cbdu iû[ôùe aXòaûKê fûMòfû û
eûYû aòKâcRòZ @Zý« Kée Êbûae aýqò [ôùf û Zûue @gûkò^ aýajûeùe @Zò ùjûA ùcaûe eûRýe iûc« cûù^ Zûuê Méj a¦ò Kùf I eûYû iwue bûA _é[ôaúeûRue _êZâ a^aúeuê eûRý iûg^ \ûAZß ù\ùf û @ZòZùe Zûue _òZû eûR _\ _ûAñ eûYû iwu ij ~ê§ Keò _eûRòZ I eûRýeê ^òaûðgòZ ùjûA[ôùf û ^òùR eûR_\ @]ôKûe Keòaû _ûAñ a^aúe Mbòe PKâû« @ûe¸ Kùf û N^ @§Kûe c]ýùe ùi a¦ògûkùe _gò aòKâcRòZþuê jZýû Kùf I gògê_êZâ Cbduê jZýû KeòaûKê cûWò @ûiòùf û
GùY ciRòZ id^ Klùe gògê C\d iòõ ùgûA[û«ò û _ûLùe ]ûA_û^Üû aiò[û«ò û KòQò \ìeùe Zûue _ê@ c]ý ùgûA[ûG û Gjò icdùe RùY aògßÉ @^êPe @ûiò _^Üûuê i´û\ ù\fû ù~, C\diòõ Kê cûeòaûKê a^aúe QêUò @ûiêQò û _û^Üûu c^ùe @iêcûeò Pò«û ùLkò aêfòfû û iõMâûc iòõue i«KKê ZûKê aõPûAaûKê _Wòa û KòQò icd bûaò ^òRe _êZâKê @ûYò C\d iòõu g~ýûùe gê@ûA ù\fû û ZûKê eûR _\ _eòz\ùe @ûaéZ Keò _âKéZ eûRKêcûeKê ^òR _ê@ LUùe eLò @^ûMZ \êüicdKê @ù_lû KeòaûKê fûMòfû û
jVûZþ _âPŠ gŸ Keò \ßûe ùLûfòMfû û eq bòRû QêeòKê ]eò aòKUûk @Ujûiý Keò a^aúe Kl bòZeKê _iò @ûiòfû û Zûe Plêe Kée AwòZeê iaê RûYò_ûeò _û^Üû ^òeaùe gûdòZ ^òR _êZâ @ûWKê @wêkò ^òùŸðg Kfû I iùw iùw a^aúee QêeúUò gògêe al ùb\ Kfû I g~ýû eq eõRòZ ùjfû û @…jûiý Keò Keò a^aúe Kleê aûjûeò Mfûö
GùY _û^Üû @ûMùe KZðaýe f´û_[ö a^aúee @^êPe cûù^ céZ gògêKê iõÄûe _ûAñ ù^AMùf û ùMûUûG ùUûùKAùe gògê C\d iòõ Kê eLò Zû’ C_ùe _Zâ ùNûWûA ùijò @§Kûe eûZâòùe _û^Üû eûR _âiû\ ZýûMKfûö N^ Rwf I Êû_\ iõKêk eûÉûùe gògê _êZâKê ]eò ùi ùKùZ ^A ^ûk I ^Me _ûeò ùjûAMfû û ùKùZK eûRûu _ûLùe @ûgâd cûMòfûö cûZâ \êŸðû« a^aúee bdùe ùKjò @ûgâd ù\ùf ^ûjó û ùghùe @ûeûakúe N^ Rwf bòZùe [ôaû bòfä eûRýùe _jõPòfû û Kê´fMW \eaûeùe _jõPò gògê _êZâKê iòõjûi^ Zùk ù[ûAù\fû û ùiVûKûe gûiK bdùe _QNêõPû ù\aûeê Zûue aé¡û cû@û eûRûuê Kû_êeêh ùaûfò Kjò Zûue _ìað cûfòK eûYû iõwu K[û cù^ _KûA ù\ùf û AZòjûi MWò Pûfòfû û N^ @eYýe bòf aûkK cû^u ùckùe C\d iõò aXaûKê fûMòùf û Zûue eûRKúd MêY I ùi÷û¦~ýðe KûjûYú ùfûK cêLùe _âPûeòZ ùjfû û Lêa gòNâ ùcaûee iûc« cûù^ C\d iòõ uê ^òcªY Keò PòùZûee eûR iòõjûi^ùe aiûAùf û cûZâ Kê@ûùW Mùf ]ûA _û^Üû? ùK÷ûYiò _âZýûgûe ùcûj ^eLò ùi ^òeaùe iõiûee ùKûkûjkùe jRòMùf û
]^ý ùijò cû’Uò ~òG Zûu bkò ZýûM_êZû cjòkûuê alùe \òù^ ]ûeY Keò[ôfû û
cúeûaûA ùKak aúeZß I ZýûM ^êùjñ ùcaûee cjòdiú ^ûeú còeûaûA bûeZe bqò @ûù¦ûk^e cêLý ^ûdòKû ùaûfò Kjòùf @Zêýqò ùja^ûjó û Mòeò ùMûa§ð^]ûeú Ké¾u _âZò Zûue ù^÷iMðúK ù_âc \ßû_e ~êMe ùMû_ aé¦ûa^e ùMû_òaûkûuê c]ý @ZòKâc Keò ~ûAQòö @Zêk aòba beû eûR ^¦ò^ò ùjûA c]ý ùi aûfý Kûkeê Ké¾ ù_âcùe ^òRKê CiôMð Keòù\A[ôùfö ùi Kjê[ôùf Ké¾ jó ùjCQ«ò Zûue aûÉa Êûcúö Z[û_ò iõiûee cûdûùe _Wò Zûue _òZû cûZû ùcIßûee eûR _eòaûeùe Zûue aòaûj Keòù\ùf û Zûue Êûcú [ôùf ùbûReûR, eûYû iõwue ùRý _êZâ û aòaûj _ùe c]ý còeûaûA iõiûee ^òZò ^òdc ^ cû^ò \ò^ eûZò Ké¾ c¦òeKê ~ûA bR^ KòZð^ KeòaûKê fûMòùf û Zûue [ôfû ù\a \êfðb ùi÷û¦~ð I iêfkòZ KY× û eûR _eòaûee @^ý cûù^ Zûue @aû] MZòe _âZòaû\ Kùf c]ý Zûue Êûcú C\ûe jé\dùe Zûuê Êû]ô^Zû ù\C[ôùf û cûZâ G iêL ùagò\ò^ ejòfû ^ûjó û PòùZûe bûMýûKûgùe Kkû aC\ ùNûUò @ûiòfû û \òfäò iêfZû^u ij ~ê§ùe Êûcú 1518 ciòjûùe ^òjZ ùjùf û 1527 Lâú.@ùe aûaeu ij fXò gßgêe eûYû iõwue céZêý NUòfû û @ZýûPûeú aòKâcRòZ ùjùf ùcaûee eûYû û cúeûaûAuê ^û^û _âKûe @ZýûPûee gòKûe ùjaûKê _Wòfû û Zûuê cûeòaû _ûAñ `êf PûwêWòùe aòg]e i_ð _VûMfû û _û^òd ùaûfò Zòaâ Rje \ò@ûMfû û ùghùe Zûuê Mbòe MŠKê ^òùl_ KeûMfû û cûZâ Ké¾u cûdûùe cúeûiaê _eòlûeê CZú‰ð ùjùf û ùghùe iõiûe ZýûM Keò Ké¾ ^ûc Mû^ Keò Keò aê¦ûa^ I _ùe \ßûeòKû Mùf û K[ôZ @Qò \ßûeòKû Vûùe Zûu geúe \ßûeúKû]ôhu ij fò^ ùjûAMfû û ùhûWg gZûŸòùe aò]còð cû^u gûi^ùe RùY eê_iú ^ûeú GKêUò@û _ûjûW _aðZ I Rwf ù\A ~ûZâû Keòaû KÌ^û Keò jêG ^ûjó û CZe bûeZe GK aòiéZ @õPkùe cúeû _ûfUòMùf RùY ù\aú û Zûuê ù^A iéÁò ùjfû @iõLý Kò´\«ú I aòPòZâ KûjûYú û gj gj Kaò ^òùR bR^ ùfLò còeû ùfLòP«ò ùaûfò \ûaú Kùf û û Kaòeu ù\ûjû Zêkiú \ûiþu eûc PeòZ cû^i bkò cúeû bR^ bûeZúd cû^u ^òKUùe @Zò _aòZâ û ùibkò cjòdiú ^ûeúuê R^à ù\A Lûfò ùcaûe ^êùjñ bûeZ ahð ]^ý ùjûAQò û Ké¾ Kêcûeú ^ûcùe RùY @Áû\g adÄû ùcaûee eûR Kêcûeú ^òR R^à bìcòe elû _ûAñ jiò jiò ÊjÉùe aòg _û^ Keò[ôùf û Zûu eê_ùe @ûKé ùjûA GK Kûkò^ @´e eûRû, cûeIßûe eûRKêcûe I cej…û iò§ò@û ^òRe ùi÷^ý iûc« ]eò ùcaûeKê QêUò @ûiò[ôùf û G[ôeê elû Keòaû _ûAñ ùijò eê_iú eûR Kêcûeúuê @ûcôûakú ù\aûKê _Wò[ôfûö ùijò cjû^ cûUòKê _âYûc RYûA _âùZýK bûeZúd @ûRò ^òRKê ]^ý cù^ KeêQò û
IWÿògû ^êýRþ ibòðiþ, CceùKûU,
^aew_êe, ùcû-9437235386
(Photo from https://rozanaspokesman.com)